Wszyscy znamy „Alka”, „Zośkę” i „Rudego” z „Kamieni na szaniec”, a kto pamięta Ewkę, Halinę, Wandzię i Natalię? Maria Paszyńska z największą starannością literacką kreśli obraz dziewcząt, które przeszły przez koszmar okupowanej Warszawy i Powstania Warszawskiego. Wydawałoby się, że już na ten temat napisano wszystko. Aleksander Kamiński i Miron Białoszewski wyznaczali lekturowe ścieżki prowadząc czytelników przez koszmar wojny językiem męskich narracji i męskich bohaterów. Teraz przyszła kolej na głęboki ukłon przed dziewczętami oddanymi służbie dla Ojczyzny. „Dziewczyny ze Słowaka” to opowieści o przemilczanych bohaterkach.

Maria Paszyńska w pełnej emocji i napięcia powieści opowiada mniej znaną – kobiecą historię okupowanej Warszawy i Powstania Warszawskiego. Na podstawie starannie zgromadzonych materiałów historycznych opisuje losy tych, których wkład w walkę o niepodległą Polskę wciąż pozostaje niedoceniony. Ujawnia ich zaciekłość, siłę, honor i moc wyrwania. Pisze zajmującą historię z – dotąd nieco zaniedbanej- perspektywy kobiecej, która długo czekała na opowiedzenie.

„Dziewczyny ze Słowaka” Marii Paszyńskiej czyta się z niesłabnącym zainteresowaniem i wzruszeniem. Autorka fabularyzuje opowieść o bohaterskich czynach uczennic z warszawskiego liceum im. Juliusza Słowackiego, czyniąc z lektury ważną i piękną lekcję historii.

Nie brakuje tu drastycznych scen wędrówki kanałami, wzruszających opisów koncertów dla mających za chwilę umrzeć w nalocie, oddawania krwi sanitariuszki dla rannego, dzielenia się wodą i wątróbką, cieszenia się z kawałka czekolady, torturowania podczas przesłuchań, malowania znaku Polski Walczącej. Akcja powieści nasycona jest dramatycznymi zdarzeniami, które autorka rozświetla pogodą ducha ich bohaterek. Losy Wandzi, Heleny, Ewki, Dziuni, Ady, Janki i Natalii usypują w pamięci czytelnika szaniec równie przejmujący jak ten usypany przez Kamińskiego w „Kamieniach na szaniec”.

Wydanie „Dziewczyn ze Słowaka” opatrzone jest archiwalnymi fotografiami, bibliografią i biogramami dziewcząt, bohaterek opowieści. To książka niezwykłej urody- wzruszająca i ważna.

^{Oprac. do}

Tekst powstał dzięki uprzejmości Wydawnictwa Znak Literanova.