W grudniu nakładem Wydawnictwa Znak ukazała się książka Katarzyny Kłosińskiej i Michała Rusinka „Dobra zmiana”.
„Dobra zmiana” Katarzyny Kłosińskiej i Michała Rusinka to wynik wnikliwych obserwacji i badań prowadzonych przez autorów w latach 2015–2019, układający się w słownik języka władzy tego okresu.
A jak antypolski, E jak element animalny, D jak demon postępu, M jak mordy zdradzieckie – brzmi niepokojąco? A może już przywykliśmy?

„Dobra zmiana” Katarzyny Kłosińskiej i Michała Rusinka, Wydawnictwo Znak
Język rządzących nie tylko przenika do naszej mowy codziennej, ale również kreuje naszą rzeczywistość. Może być źródłem żartu, ale też źródłem przemocy. Autorzy z językoznawczą dociekliwością odkrywają, co kryje się za najpopularniejszymi z używanych przez władzę słowami i jak wpływają one na naszą codzienność i postrzeganie świata.
Rusycyzm „sort” nabiera nowego znaczenia i nie odnosi się już tylko do towarów przeznaczonych na sprzedaż (pierwszy sort jabłek), ale także do ludzi, uprzedmiotawiając ich skutecznie. „Spacerowicze” otrzymują prześmiewczy charakter i pomagają odreagować frustrację spowodowaną próbą umniejszenia ich roli synonimem manifestantów.
Autorzy słownika często analizują retorykę militarną, próbując wyjaśnić dlaczego media sprzyjające władzy zamiast afery bombowej, która mogłaby wysadzić w powietrze układ polityczny, posługują się określeniem kapiszon.
Fachowcy od języka przywołują nazwiska polityków, którzy posłużyli się konkretnym słowem w określonym kontekście np. w programie telewizyjnym, czy radiowym. Rzetelnie spisane przypisy odsyłają czytelnika do źródeł komunikatów, najczęściej są to strony internetowe. W zwięzłych rozdziałach, dostajemy wyjaśnienie ukrytej manipulacyjnej tendencji, orwellowskiej techniki, którą posługują się nadawcy.

„Dobra zmiana” Katarzyny Kłosińskiej i Michała Rusinka, Wydawnictwo Znak
Ta fascynująca książka pokazuje, jak poprzez manipulowanie słowami, formułami, idiomami partia rządząca nie tylko zmienia arbitralnie ich znaczenia, ale też buduje fałszywe światy, usiłując narzucić odbiorcom – czytelnikom, widzom, entuzjastom internetu, swoje poglądy. Brońmy się przed ofensywą manipulatorów! Ta książka nie tylko ujawnia metody ich postępowania, także przed nimi ostrzega – pisze Michał Głowiński.
„Dobra zmiana” Katarzyny Kłosińskiej i Michała Rusinka to słownik, który demaskuje język manipulacji. Warto mieć go na półce i zaglądać do niego regularnie. Szkoda byłoby nie dać sobie szansy na bycie świadomym, aby skutecznie odpierać ataki sugestii i perswazji.
O autorach:
Dr hab. Katarzyna Kłosińska – językoznawczyni, pracownik naukowy Wydziału Polonistyki UW, przewodnicząca Rady Języka Polskiego PAN. Prowadzi audycję Co w mowie piszczy? w radiowej Trójce.
Dr hab. Michał Rusinek – pracownik naukowy Wydziału Polonistyki UJ, członek Rady Języka Polskiego PAN. Specjalizuje się w retoryce. Autor wielu bestsellerów, m.in. Nic zwyczajnego i Pypciów na języku.
oprac. i foto: Dorota Olearczyk
Tekst powstał dzięki uprzejmości Wydawnictwa Znak.