Muzeum Medycyny Sądowej, Katedra i Zakład Medycyny Sądowej

Muzeum Medycyny Sądowej funkcjonuje przy Katedrze Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Kontynuuje ono zbiory i tradycję dawniejszego Muzeum Medycyny Sądowej funkcjonującego w tym samym miejscu do końca II Wojny Światowej niemieckiego Zakładu Medycyny Sądowej. Jednostka ta została utworzona najprawdopodobniej w 1887 roku, w ramach wrocławskiego Uniwersytetu Leopolda i początkowo nosiła nazwę Gerichtsärtzliches Institut D. KCL. Universität Breslau.

W późniejszym okresie zmieniła ona nazwę na Institut fűr gerichtliche Medizin und Naturwissenschaftliche Kryminalistik i to z tego okresu (z lat około 1908 – 1945) pochodzi większość z eksponatów. Niemieckimi kierownikami jednostki byli kolejno: prof. Adolf Lesser, prof. Georg Puppe, prof. Ernst Ziemke, prof. Georg Strassman, prof. Karl Reuter oraz prof. Gerhard Buhtz. Mianowany jako ostatni na stanowisko kierownika prof. Berthold Mueller nie zdążył już objąć swojej funkcji. Działania wojenne, pomimo znacznych zniszczeń miasta obejmujących również budynek dawnego Instytutu (nadal pozostającego siedzibą Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej) na szczęście nie spowodowały dużych zniszczeń pomieszczeń muzeum, dzięki czemu znalezione po wojnie eksponaty zachowały się w bardzo dobrym stanie. Niestety większość eksponatów przedwojennej ekspozycji zaginęła na skutek ich wywiezienia celem ukrycia – i do dziś nie została odnaleziona.

Pierwszym polskim kierownikiem Katedry Medycyny Sądowej został prof. dr hab. Bolesław Popielski, który pełnił tę funkcję aż do roku 1977. W latach 50-tych XX wieku, do ocalałych zbiorów dołączył również preparaty, które zostały znalezione w Ząbkowicach, najprawdopodobniej, jako pozostałość po ewakuowanym z bombardowanego Berlina Muzeum Traumatologii. W okresie powojennym kolekcja muzealna została powiększona o dodatkowe eksponaty wykonane dzięki pracy i zaangażowaniu pracowników Katedry. ostatnich latach do zbiorów muzeum przyjęto także dużą ilość eksponatów należących pierwotnie do Katedry Medycyny Sądowej CM UJ w Krakowie. Muzeum przez cały czas pozostaje częścią Katedry Medycy Sądowej, której kierownikami byli kolejno: prof. dr hab. Bolesław Popielski, prof. dr hab. Julian Kornobis i prof. dr hab. Barbara Świątek, a obecnie funkcję tę pełni dr hab. Tomasz Jurek, prof. nadzw. Zbiory muzeum obejmują duża kolekcję preparatów mokrych, tj. części ciała ludzkiego utrwalonych w płynach konserwujących. Innymi eksponatami są części ciała utrwalone na skutek naturalnych procesów pośmiertnych, takich jak mumifikacja czy przeobrażenie tłuszczowo-woskowe, a także kości ludzkie. Kolekcja obejmuje również dużą ilość przedmiotów związanych z działalnością przestępczą i medyczną, takich jak np. narzędzia użyte do popełnienia przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu oraz wolności seksualnej i obyczajności, pętle wisielcze, przedmioty pochodzące z ekshumacji, broń palną samodziałową, dawne narzędzia sekcyjne czy przedmioty związane z obrządkiem pogrzebowym.

Muzeum nieudostępnione do indywidualnego zwiedzania dla osób spoza jednostki. Zwiedzenie z przewodnikiem możliwe po wcześniejszym kontakcie telefonicznym i wyrażenia zgody przez kierownika jednostki, w indywidualnie ustalonym terminie.