Wrocławski Ogród staromiejski – Park Staromiejski to zielona oaza w centrum miasta inspirowany XIX-wiecznymi Ogrodami Tivioli. Ogród Staromiejski sąsiaduje z Teatrem Lalek i akcenty tego sąsiedztwa widać na terenie ogrodu.

Na terenie Parku Staromiejskiego ulokowano także scenę Letnią Teatru Lalek, przez co park często gości wydarzenia kulturalne, koncerty, spektakle i spotkania z artystami. W parku znajdziemy też plac zabaw z huśtawkami, bujakami, urządzeniami do wspinaczki, oraz klasyczną karuzela typu francuskiego stylizowana na XIX wieczną. Na terenie ogrodu znajduję się fontanna z piaskowca z figurą „Chłopca z łabędziem„, będąca kopią odlewu autorstwa Theodora Erdmanna Kalide.

Karuzela w Ogrodzie Staromiejskim czynna jest w godzinach*:

poniedziałek – piątek od godz. 11:00 do godz. 18:00
sobota – niedziela od godz. 11:00 do godz. 19:00

Bilet na karuzele kosztuję: 2 zł

^{*Karuzela jest czynna tylko przy dobrych warunkach pogodowych.}

foto: pik.wroclaw.pl

Godziny otwarcia Parku Staromiejskiego

Kwiecień – Sierpień w godz. 9:00 do 22:00
Wrzesień – Marzec w godz. 9:00 do 21:00

Godziny otwarcia mogą ulec zmianie w dniach imprez biletowanych

Po Ogrodzie Staromiejskim nie można jeździć rowerami, nie wolno tu także wprowadzać psów.

Historia Parku staromiejkskiego

Ogród staromiejski, dawny Zwingergarten, powstał w II połowie XVIII wieku na obszarze międzymurza, w pobliżu bramy świdnickiej. Ogród będący wcześniej strzelnicą, związany był z budynkiem Resury Kupieckiej (obecnie budynkiem Teatru Lalek). Zlokalizowany był tuż za budynkiem resursu wzdłuż Zwingerstrasse (obecnie ul. Teatralna) i zajmował prostokątną, wydłużoną parcelę stanowiącą północną cześć obecnego terenu ogrodu.

Po zdobyciu miasta przez wojska napoleońskie zapadła decyzja o rozbiórce fortyfikacji miejskich. Tereny po fortyfikacyjne w roku 1813 zostały przekazane miastu, na nich założone zostały, według projektu Johanna Fridricha Knorra, publiczne tereny spacerowe – promenady sąsiadujące z założeniem ogrodowym Zwingergarten. W roku 1917 zrealizowano częściowo projekt ogrodu, według założeń Karla Ferdninanda Langhansa. Z powodu małego obszaru ogrodu zrealizowane zostały tylko założenia francuskie, prezentujące charakterystyczną dla takich ogrodów osiowość i symetrię. Prostokątne rabaty i szerokie aleje ogrodu z tego okresu widoczne są na akwaforcie Maximilana von Grossmann’a z I połowy XIX wielu. W północnej części ogrodu do jednego ze skrzydeł Pałacu przylegała prostokątna oranżeria, natomiast we wschodniej części ogrodu zlokalizowany był ogród warzywny.

foto: pik.wroclaw.pl

Rok 1853

W roku 1853 rada kupców odkupiła od miasta część terenu pomiędzy Zwingergarten i promenadą, co pozwoliło powiększyć obszar ogrodu do obecnych rozmiarów. W tym okresie ogród został dość gruntownie przebudowany, według projektu i pod nadzorem H.R. Gopperta. Ogród uzyskał nowy, modny wówczas kaligraficzny, nieco kolisty układ kompozycyjny. Poprowadzone zostały nowe ścieżki spacerowe, pośrodku ogrodu zniesiona została muszla koncertowa. Natomiast na terenie ogrodu H.R. Goppert zgromadził wiele nowych ciekawych odmian drzew i krzewów, m.in. platany, tulipanowce, katalpy, żywotniki zachodnie i wschodnie, wiciokrzewy i rododendrony. Teren ogrodu był w całości wygrodzony od strony północnej prostokątnym budynkiem oranżerii.

Natomiast z pozostałych stron ażurowym, stalowym płotem z monumentalnymi słupami. Do ogrodu prowadziły dwa wejścia, jedno – główne od strony północno-zachodniego narożnika przez ogromną dwuskrzydłową bramę oraz drugie od strony promenady. Ogród Resursy Kupieckiej zgodnie z ideą H.R. Gopperta udostępniany był spacerującym po promenadzie mieszkańcom Wrocławia.

Rok 1891

W związki z decyzją władz miasta o przebudowie i poszerzeniu Zwingerstrasse zapadła decyzja o wybudowaniu nowej siedziby Kupców. Nowy budynek według projektu Kieschke i Bielenberga, zlokalizowany został nieco bardziej na południe od starego budynku. Prace związane z budową budynku oraz związane z tym przebudowa ogrodu ukończone zostały w 1891. Ogród przebudowany został według projektu Ronnenkampa, dyrektora miejskiego ogrodu botanicznego w Berlinie, a prace realizacyjne nadzorował Richter dyrektor miejskiego ogrodu botanicznego we Wrocławiu. Nowy ogród charakteryzował swobodny, kolisty układ ścieżek poszerzone gdzieniegdzie zatokami, służącymi do ustawienia ławek.

foto: pik.wroclaw.pl

Zlokalizowana na osi budynku i tarasu fontanna, otoczona została kolistą ścieżką z czterema zakolami i otoczona plantami. Muszla koncertowa przeniesiona została w północno-zachodni narożnik ogrodu pośród pergoli. Przebudowane zostały budynki zlokalizowane w północnej części ogrodu oranżeria i domek ogrodnika. Układ kompozycyjny ogrodu z tego okresu widoczny jest na planie sytuacyjnym ogrodu z 1984 roku. Do Zwingergarten od strony wschodniej i południowe przylegał prostokątny plac zabaw, a także fragmenty promenady z fontanną i pomnikiem Pomony.

Fontanna przedstawiająca chłopca z łabędziem była odlewem z brązu, autorstwa Theodora Erdmana Kalide produkowanym masowo przez odlewnie brązu w Gliwicach. W miejscu pomnika Pomony w roku 1914 ustawiony został pomnik Amora na pegazie, autorstwa Theodora Von Gosen. Zwingergarten bez większych zmian przetrwał w tym układzie do II wojny światowej.

Po II wojnie światowej zniszczone i rozebrane zostało całkowicie ogrodzenie ogrodu oraz wszelkie budowle ogrodowe, tzn. oranżeria, dom ogrodnika, pergola i muszla koncertowa, przez co ogród stracił swój zamknięty spójny charakter.

Po wojnie

W latach 60 tych w budynku dawnej Resursy Kupieckiej zlokalizowany został Teatr Lalek, w tym również okresie przebudowany został teren ogrodu na park miejski, o geometrycznym układzie ścieżek. Plac zabaw przeniesiony został bardziej do środka parku, fontanna chłopca z łabędziem zlikwidowana, natomiast fontanna przez tarasem budynku przebudowana. Od tego czasu Park Staromiejski nie podlegał żadnym znaczącym przebudowom i pozostał w niezmienionym układzie kompozycyjnym do roku 2009.

Na zlecenie zarządu zielenie miejskiej we Wrocławiu w roku 2010 przeprowadzony został gruntowny remont ogrodu, w ramach rewaloryzacji terenu przyjęto założenie przywrócenia układu kompozycyjnego ogrodu w wykonanego według projektu Ronnerkampa. Istniejąca zieleń wysoka spowodowała, że przyłączenie nowych terenów do obszaru dawnego ogrodu oraz nowe wymogi funkcjonalne, układ kompozycyjny ogrodu z planu sytuacyjnego z 1894 roku został nieznacznie zmodyfikowany. Utrzymany został jednak styl i charakter kompozycyjny z tego okresu.