„Niewidzialna obrona” to książka, która zmienia spojrzenie na człowieczy układ odpornościowy, ale także na sens życia, odchodzenia i śmierci. Autor – Matt Richtel – jest dziennikarzem New York Times’a oraz laureatem nagrody Pulitzera.
Każdy z nas borykał się kiedyś (lub właśnie boryka) z alergią, bakteriami, wirusami, pasożytami, gorączką albo spadkiem odporności. Zastanawialiśmy się wtedy. Dlaczego nasz organizm zareagował tak, a nie inaczej? Dlaczego niektóre bakterie wyniszczają nasze ciało, a inne są nam niezbędne do życia? Odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań udziela uważna lektura „Niewidzialnej obrony”.
,,Niewidzialna obrona” to wybitna, wyjątkowa książka, w której przełomowe odkrycia naukowe splatają się z intymnymi historiami czterech bohaterów: Jasona, Lindy, Meredith i Boba. To fascynująca podróż w głąb układu immunologicznego człowieka – może stanowić klucz do zdrowia i dobrego samopoczucia.
„Niewidzialna obrona” Matt Richtel, Wydawnictwo Muza
Układ immunologiczny to jeden z najbardziej skomplikowanych systemów w ludzkim ciele. Toczy nieustanną wojnę z patogenami: bakteriami, wirusami, grzybami i toksynami. To od niego zależy nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Jeśli układ odpornościowy zawodzi, zaczynamy chorować. Mimo że uwolniliśmy się od wielu schorzeń, które nękały ludzkość w przeszłości, to szybkie życie, nadmiar pracy oraz stres sprawiły, że stare choroby zostały zastąpione przez nowe – choroby autoimmunologiczne. Stwardnienie rozsiane, choroba Crohna, choroba Hashimoto, nowotwory, reumatoidalne zapalenie stawów – to tylko niektóre z nich. Zapadamy na nie wtedy, kiedy nasz organizm zamiast walczyć, niszczy własne komórki i tkanki.
Autor „Niewidzialnej obrony” pokazuje jak różnorodnie funkcjonuje mechanizm obronny człowieka opisując historie czterech osób cierpiących na choroby autoimmunologiczne i niewydolność układu odpornościowego: Jasona, Lindy, Meredith i Boba. Matt Richtel splata ich losy z historią przypadków, odkryć i naukowców, którzy na przestrzeni wieków podejmowali się leczenia tych chorób. Dziennikarz prowadzi nas też po momentach przełomów w immunologii. Zaczyna swoją opowieść w XVI wieku i podąża drogą chorób, plag i pandemii: ptasiej grypy, dżumy, polio, tocznia, HIV/AIDS, ospy i raka. Opisuje, w jaki sposób dochodziło do jednych odkryć naukowych i jak łączyły się one z innymi, tworząc współcześnie znaną nam naukę.
Popularnonaukowa książka udziela również odpowiedzi na stawiane na co dzień pytania: Co powoduje alergie? Jaka jest różnica między pasożytami, wirusami i bakteriami? Dlaczego mamy gorączkę? Jak powstaje odporność? Czym jest mikrobiom i jakie ma znaczenie dla naszego zdrowia? Czy powinniśmy wierzyć w obietnicę producentów suplementów, które mają wzmocnić nasz układ odpornościowy?
Specjalną uwagę autor zwraca na stres i sen. Do przeczytania rozdziałów na ten właśnie temat szczególnie zachęca. Fantastycznie czyta się także plastyczne opisy tego, co dzieje się z ciałem człowieka, gdy ten, np. skaleczy się.
Co kilkadziesiąt stron Matt Richtel dzieli się z czytelnikami ogólniejszymi refleksjami, np.
Ksenofobia, ślepy nacjonalizm i rasizm to choroby autoimmunologiczne. […] lekcje, których udziela nam biologia […] uczą, że akceptowanie różnorodności naszego gatunku jest bez wątpienia kluczem do harmonii i przetrwania.
Jeśli uda się skutecznie wzmocnić układ immunologiczny, może on, dzięki temu wzmocnieniu, zacząć robić coś złego.
I dalej:
Układ immunologiczny uczy się, że lepiej opowiadać się po stronie współpracy i akceptacji.
Historie bohaterów „Niewidzialnej obrony” i prywatne doświadczenia czytelników zdają się potwierdzać te tezy.
„Niewidzialna obrona” to fascynująca i wzruszająca lektura, która pochłania czytelnika jak najlepsza beletrystyka. Warto ją przeczytać, wzruszyć się i doszkolić.
oprac. i foto: Dorota Olearczyk
Tekst powstał dzięki uprzejmości Wydawnictwa Muza.
