We wtorek piszczałki organowe zabrzmiały w centrum Wrocławia. Pikieta miała wymiar kulturalny i nikt nie ucierpiał w wyniku jej przebiegu. Entuzjazm udzielił się wrocławianom i turystom, przedstawicielom władz i melomanom, starszym i młodszym. Radosny, gwiżdżący pochód przeszedł z placu Teatralnego w kierunku placu Wolności mijając gmach Opery Wrocławskiej, scenę plenerową, na której rozpoczynała się próba do superwidowiska „Traviaty” Verdiego w reżyserii Grażyny Szapołowskiej i dotarł do Narodowego Forum Muzyki, gdzie na scenie w Sali Głównej złożono przeniesione piszczałki.
Potem swoje zadowolenie z faktu, że już w kwietniu będziemy mogli usłyszeć dźwięki organowe w Sali Głównej NFM wyraził dyrektor instytucji – Andrzej Kosendiak oraz organmistrz i wykonawca- Philipp Klais.
Wszyscy mogli złożyć podpis na najbardziej okazałej części drewnianej powstającego w pracowni w Bonn instrumentu.
Warto dodać, że Firma Orgelbau Klais została stworzona przez Johannesa Klaisa w 1882 r. w Bonn. Zajmuje się nie tylko budową nowych organów, lecz także odtwarzaniem i restaurowaniem starszych instrumentów. Od samego początku firma jest zarządzana przez przedstawicieli kolejnych pokoleń z rodziny Klais: Hansa Klaisa (1918–1965), Hansa Gerda Klaisa (1957–1995), Philippa Klaisa (od 1995 r.).
Philipp Klais, prawnuk założyciela, dorastał, obserwując pracę w warsztacie organmistrzowskim. Studiował między innymi w Alzacji i w Niemczech. Zanim przejął firmę w 1995 r., przez kilka lat ściśle współpracował z ojcem. Jego świeże pomysły łączą się z długoletnią praktyką i doświadczeniem. Wśród niektórych jego realizacji znajdziemy organy w kościołach: Kölner Dom (Kolonia), Hauptkirche Sankt Michaelis (Hamburg), Catedral-Basílica de Nuestra Señora del Pilar (Saragossa), Schlosskirche (Bonn), Elisabethkirche (Marburg), czy St. Stephan (Moguncja).
Poza tym, następujące sale koncertowe cieszą się z efektów jego pracy. Są to: Symphony Hall (Birmingham), Centro Cultural Néstor Kirchner (Buenos Aires), Moscow International Performing Arts Centre (Moskwa), Esplanade – Theatres on the Bay (Singapur), National Center for the Performing Arts – (Chinese National Grand Theatre) – (Pekin), Overture Center for the Arts (Madison), Multifunctional Concert and Theatre Center „Ugra Classic” (Khanty-Mansiysk), Malaysian Petronas Philharmonic Hall (Kuala Lumpur), Royal Opera House (Maskat), Voxman Music Building (Iowa City), Elbphilharmonie (Hamburg).
Opis instrumentu
Organy Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu będą dziełem wybitnym, na trwałe wpisującym się w historię Wrocławia, Dolnego Śląska, Polski, Europy i świata. Zaprojektowane i wykonane przez renomowaną firmę organmistrzowską Orgelbau Klais z Bonn, dopełnią całości wyposażenia przepięknej sali koncertowej i swoim królewskim brzmieniem jeszcze bardziej podkreślą jej walory akustyczne. Organy będą posiadały 4700 piszczałek – w tym 312 drewnianych (pozostałe zostaną wykonane z różnych stopów cyny) – z których najmniejsza będzie miała zaledwie kilka milimetrów, a najdłuższa ponad 10 metrów. Zakres dźwięków, jakie będą mogły one z siebie wydać, zmieści się w przedziale 16–18 000 Hz. Instrument będzie posiadał 80 głosów (barw) rozmieszczonych w pięciu niezależnych sekcjach – czterech manuałach i pedale. Oprócz podstawowych głosów organowych (pryncypałów, fletów, smyczków, mikstur i głosów językowych) znajdą się w nim też tzw. głosy wysokociśnieniowe oraz perkusyjne (dzwony, celesta, ksylofon). Stylistyka brzmieniowa instrumentu będzie oscylowała wokół francuskich organów symfonicznych przełomu XIX i XX w., jednak część głosów zostanie zintonowana na wzór niemieckiego romantyzmu, co pozwoli na wykonywanie wszechstronnej literatury organowej, zarówno solowej, jak i z towarzyszeniem orkiestry symfonicznej. Organy zostaną wyposażone w dwa niezależne stoły gry: mechaniczny, który będzie się znajdował bezpośrednio przy instrumencie, oraz mobilny (elektryczny), który będzie mógł być dowolnie usytuowany na estradzie (co ma znaczenie przy współpracy organisty z orkiestrą). Ponadto w organach zostanie zainstalowany sekwencer pamięci umożliwiający zapisanie 100 tys. tzw. banków rejestracji.
Organy będą miały szerokość 9 metrów, wysokość 14 metrów, głębokość 4,5 metra, wagę około 30 ton, instrument będzie budowany około 30 tysięcy godzin przez 45 budowniczych. Ich budowa jest finansowana w 85% z funduszy UE.
oprac. i foto: Dorota Olearczyk