Jedyna instytucja na Dolnym Śląsku specjalizująca się w etnograficznej dokumentacji regionu, posiadająca w swoich zbiorach ponad 20 tys. eksponatów będących świadectwem życia dawnych i obecnych mieszkańców
Ocalono od zniszczenia dużą część rozproszonych po wojnie zespołów zabytków dolnośląskich z dawnych muzeów i kolekcji prywatnych i poszerzono je o zabytki pozostające jeszcze w terenie – tworząc w ten sposób między innymi znakomite kolekcje malowanych mebli, malarstwa na szkle, grafiki dewocyjnej, rzeźby, uli figuralnych, form piernikarskich i czepców dolnośląskich. Gospodarcze podstawy życia dawnej wsi pozwalają odtworzyć zabytki Działu Kultury Technicznej – sprzęty rolnicze, środki transportu, przedmioty związane z pasterstwem i hodowlą, wyroby i narzędzia rzemieślnicze. Z kolei zespoły zabytków przywiezionych na Dolny Śląsk przez powojennych osadników wyrwane zostały z naturalnego dla siebie środowiska. Od roku 1968 roku gromadzone są także dzieła sztuki nieprofesjonalnej reprezentatywnych przede wszystkim dla Górnego i Dolnego Śląska. Stałą tradycją Muzeum stały się także wystawy i kończące je kiermasze wielkanocne, a także wystawy szopek bożonarodzeniowych.
Zbiory wrocławskiego Muzeum obrazują skomplikowane dzieje regionu, gdzie po II wojnie światowej doszło do niemal całkowitej wymiany ludności. Na ziemiach tych spotkały się ze sobą dwie tradycje – przedwojenna i powojenna. Obie zróżnicowane etnicznie, przerwane lub zaburzone przez dramat wojny i masowych przesiedleń. Obok ludzi reprezentowały je rzeczy – pozostawione przez jednych i przywiezione przez innych.
Powołane w 1947 r., a otwarte dla publiczności w 1948 r. Muzeum Państwowe we Wrocławiu (od 1970 r. Muzeum Narodowe we Wrocławiu) od początku w swej strukturze organizacyjnej zawierało Dział Etnograficzny, który w roku 1954 został przekształcony w Oddział – Muzeum Etnograficzne – z siedzibą w Pałacu Królewskim przy ul. Kazimierza Wielkiego.
Do 1953 r. wrocławscy etnografowie głównie zabezpieczali, porządkowali i inwentaryzowali zabytki zgromadzone w składnicach i muzeach regionalnych. Dzięki tej pracy ocalili od zniszczenia dużą część rozproszonych po wojnie eksponatów dolnośląskich z dawnych muzeów i kolekcji prywatnych i poszerzyli je o zabytki pozostające jeszcze w terenie – tworząc w ten sposób między innymi znakomite kolekcje malowanych mebli, malarstwa na szkle, grafiki dewocyjnej, rzeźby, uli figuralnych, form piernikarskich i czepców dolnośląskich.
Z kolei zespoły zabytków przywiezionych na Dolny Śląsk przez powojennych osadników – jak oni sami – wyrwane zostały z naturalnego dla siebie środowiska. Nie tworzą zwartych, tematycznych kolekcji, ale są niezwykle cennym materiałem do badań historyczno-kulturowych, nad stanem świadomości ludności migrującej i jej wyobrażeń o życiu poza znanym sobie terytorium. Od roku 1968 r. Muzeum gromadzi także dzieła sztuki nieprofesjonalnej.
Od października 2005 siedzibą Muzeum Etnograficznego jest dawny pałac letni biskupów wrocławskich z II poł. XVIII w., mieszczący się w malowniczym zaułku między ulicą R. Traugutta a placem Zgody.
„Jak wiele dobra niesie z sobą to, co jest zadaniem statutowym Muzeum Etnograficznego. Za tę nobilitację pozornie pospolitych przedmiotów i uratowanie pokaźnego fragmentu odchodzącego świata, za tę refleksję, że bez tego pozbawimy się naszej niełatwej tożsamości, za troskliwość w pielęgnowaniu wielokulturowości – za to wszystko winniśmy dzisiaj w szczególny sposób podziękować tej instytucji” – mówi Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
„Misja Muzeum Etnograficznego jest ciągle aktualna” – podkreśla Elżbieta Berendt, kierowniczka Muzeum Etnograficznego. „Czyż może być bardziej przydatne spojrzenie na świat w czasach nazwanych ponowoczesnymi, gdzie tak wyraźnie ścierają się ze sobą przywiązanie do tradycji i potrzeba modernizacji, przemieszczają się rzeczy i ludzie uwikłani jednocześnie w przełomowe zdarzenia i dziejowe epizody, a rozdarcie miedzy tym, co już było, i tym, co nadchodzi, wybrzmiewa wręcz dramatycznie?”
W ciągu 65 lat działalności Muzeum Etnograficznego zorganizowało niemal 400 wystaw, wiele z nich było nagradzanych – między innymi w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla. W 1997 r. Muzeum zostało uhonorowane wyróżnieniem i medalem w VII edycji dorocznego ogólnopolskiego Konkursu o Nagrodę i Medal Zygmunta Glogera. W 2011 r. otrzymało Nagrodę im. Oskara Kolberga za zasługi dla Kultury Ludowej, a w 2018 r. Laur Wrocławia. W maju 2019 kierowniczka Muzeum Etnograficznego Elżbieta Berendt została uhonorowana Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Miejsce:
Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu
ul. Romualda Traugutta 111/113
50-077 Wrocław
Godziny otwarcia:
Poniedziałek: nieczynne
Wtorek: 10:00 - 16:00
Środa: 10:00 - 16:00
Czwartek: 09:00 - 16:00
Piątek: 10:00 - 16:00
Sobota: 10:00 - 16:00
Niedziela: 10:00 - 16:00
Bilety:
Bilet normalny 10 PLN
Bilet ulgowy 8 PLN
Bilet grupowy/rodzinny (os.) 5 PLN