Wiadomo, w muzycznych wydarzeniach parytety nie są kluczowe. Tym niemniej dało się zauważyć, że w tegorocznej edycji festiwalu mocną stronę stanowiły kobiety! Wygląda na to, że panie zaczynają przejmować pałeczkę w tym ciągle postrzeganym jako bardzo męski, gatunku muzycznym.
Bardzo to cieszy, tym bardziej, że nierzadko wybierają one instrumenty wcześniej „zarezerwowane” dla mężczyzn. W dodatku grają z łatwością awangardowy jazz. Chętnie i żywiołowo eksperymentują w całkowicie nowych składach. Ich pełne ekspresji i nowatorstwa czasem wręcz ekscentryczne improwizacje naprawdę zapierają dech w piersiach.
Grały prawie na wszystkich koncertach. Esperanza Spalding i Terrri Lyne Carrington zachwyciły na koncertcie inaugurującym festiwal. Drugiego dnia w koncercie „Like the Mind, Walk So Silently” wystąpiło sześć młodych artystek ze Szwecji i Kanady. Tego samego wieczoru wraz rdzennymi mieszkańcami Australii zagrała skrzypaczka Amalia Umeda, znakomita klarnecistka Aviva Endean oraz grająca na instrumentach perkusyjnych Sunny Kim. Na półmetku festiwalu pianistka Marta Warelis w „Muzycznej Medytacji” zaczarowała słuchaczy relaksacyjną muzyką improwizowaną.
W bardzo eksperymentalnym projekcie „Melting Pot” znów prym wiodły cztery panie. Trzeba tu wymienić zwłaszcza pochodzącą z Iranu klarnecistkę Monę Matbou Riahi oraz saksofonistkę Camilę Nebbię. Koncert ten był ich prawdziwym improwizatorskim popisem. Panie nigdy wcześniej razem nie grały. Wybitną instrumentalistkę Marilyn Mazur podziwialiśmy w kameralnych, intymnych kompozycjach Jakoba Bro. W sobotnią noc występ solowy dała fenomenalna gitarzystka Ava Mendoza.
Koncerty w mieszkaniach oraz sesje improwizowane w klubokawiarni Mleczarnia także nie mogły się odbyć bez pań. Furorę zrobiła grająca na tubie Maniucha Bikont oraz skrzypaczka Amalia Umeda. Wrocławska świetna saksofonistka Matylda Gerber objęła kierownictwo artystyczne nad koncertami edukacyjnymi dla młodzieży. Możliwe, że młodzi słuchacze zainspirowani jazzem od Nowego Orleanu po Nowy Jork w wykonaniu pięknej saksofonistki, też spróbują swoich sił w tej trudnej, ale jakże pięknej sztuce.
Wrocław, 2023.11.17-26
20. Jazztopad Festival Narodowe Forum Muzyki.
Tekst i zdjęcia: Krystyna Kubacka-Góral