Blisko 700 stron, potężna praca, rzetelne wspomnienia, szczegółowe przypisy, ciekawe cytaty, analiza listów, obszerne archiwum Noblistki…
Biografia Wisławy Szymborskiej opracowana przez Joannę Gromek- Illg zasługuje na najwyższe wyrazy uznania. „Szymborska. Znaki szczególne. Biografia wewnętrzna” to potężny tom, który nie przytłacza czytelnika ciężarem próżnych wywodów i bezbarwnych refleksji. Wręcz przeciwnie, interesująco prowadzona narracja jest wielkim atutem publikacji.
Autorka zaczyna od pogrzebu Noblistki i cytatu z wzruszającego, anegdotycznego, szarmanckiego i ironicznego przemówienia sekretarza – Michała Rusinka. Potem trzyma się tej konwencji i z ogromnym wyczuciem smaku dawkuje czytelnikom różne treści.
Z dużym zainteresowaniem czytamy o narodzinach Marii Wisławy Anny i różnicy wieku rodziców (19 lat). Jesteśmy zaproszeni do świata lat 20-tych XX wieku .Poruszamy się w świecie niań, kancelistów, apanaży, szkarlatyny i kokluszu. Z cytatu z listu Wincentego – męża Anny- przyszłej mamy Wisławy – dowiadujemy się, że Wisława miała być Wicusiem. Towarzyszymy rodzinie Szymborskich w przeprowadzce do Torunia i Krakowa. Obserwujemy jak żyje się na Radziwiłłowskiej.
„Szymborska. Znaki szczególne. Biografia wewnętrzna” Joanna Gromek- Illg, Wydawnictwo Znak
Jesteśmy przy pierwszych porywach serca Wisławy i poznajemy jej adoratorów, czytamy fragmenty korespondencji i uczestniczymy w cichym ślubie z Adamem Włodkiem. Czytamy o zaangażowaniu małżeństwa w socjalizm, o poczuciu humoru Wisławy i dystansie do siebie samej, o tym, że nie popadłaby w niewolę ideologii, gdyby żył jej ojciec.
Joanna Gromek- Illg cytuje także szczere wyznanie Wisławy dotyczące wiary w światopogląd nowego, powojennego świata. Potem harmonijnie wprowadza czytelnika w lata 50 i 60 XX wieku i wspomina rozstanie trzydziestoletniej Wisławy z Adamem Włodkiem. Zaznacza jednocześnie, że małżonkowie nadal się akceptują i kolegują.
O fascynacji mężczyznami czytamy w kolejnych rozdziałach.
Poznajemy wtedy Jana Pawła Gawlika (trudny związek, bo Gawlik jest żonaty). Czytamy o przyjaźni z Kornelem Filipowiczem, która przeradza się w wieloletnią miłość. Autorka wspomina także o zamiłowaniu Filipowicza do biwakowania i niechęci Szymborskiej do opowiadania o swoim życiu prywatnym, o zachwycie codziennością, która widoczna była w poezji Szymborskiej i w prozie Filipowicza. Anegdotą ilustruje poczucie humoru Kornela Filipowicza, który w obliczu pogarszającego się samopoczucia pytany, czy mówił o tym lekarce, odpowiedział, że nie chciał jej martwić. Szymborska bardzo mocno przeżywa śmierć Filipowicza, rozrachunku z rozpaczą dokonuje w wierszach.
„Szymborska. Znaki szczególne. Biografia wewnętrzna” Joanna Gromek- Illg, Wydawnictwo Znak
Fascynacja poetki kinem ujawniana jest przy wspomnieniach z Paryża. Tam zauroczył ją Chaplin. Na filmy z jego udziałem chodziła ze Sławomirem Mrożkiem jak tylko nachodził ją smutek. Mistrz kina niemego „był stworzony dla Szymborskiej – pozwalał na śmiech przez łzy i wzruszenie triumfem dobra.”
W biografii czytamy także o znajomości z Herbertem, o „Poczcie Literackiej” – rubryce prowadzonej przez poetkę na łamach „Życia”, dostajemy także opis urządzania „szuflady”, czyli małego mieszkanka, które w latach 60 – tych odbiera Szymborska z przydziału.
Po czterdziestce pojawiają się kłopoty zdrowotne. Poetka wyjeżdża do sanatorium na Ciągłówce, tam doświadcza „poczucia własnej inności w oczach otoczenia”.
Wymiana listów staje się dla Szymborskiej i jej przyjaciół „rodzajem literackiej zabawy, grą konwencjami, odtrutką na ponure realia”.
Dostajemy także opis życia towarzyskiego po Noblu i literackie, subtelne pożegnanie z poetką, w którym czytamy o sztuce zwycięskiego wychodzenia z trudności, kryzysów, nieszczęść, o tajemnicy osobowości, o życiu z humorem wbrew bólowi istnienia.
Na szczególną uwagę zasługuje zbiór korespondencji cytowany we fragmentach przez Joannę Gromek- Illg– niektóre listy są teatralizowane i bardzo zabawne (np. z Kornelem Filipowiczem) inne do Adama Włodka, pierwszego męża – bezpośrednie i szczere.
Całe rozdziały biografii ujawniają szczególny rodzaj przyjaźni, którą obdarza znajomych Szymborska. Jest w niej dużo akceptacji i pogodnego usposobienia.
We wstępie czytamy o trudnej relacji z matką (wydawałoby się, że nadopiekuńczej), krótszej z ojcem (wcześnie zmarł), siostrą, która przynosi Wisławie obiady w słoikach, bo sama poetka nie troszczy się o wyżywienie. Zafascynowana zupkami w torebkach częstuje nimi znajomych.
Rzeczy materialne są dla niej niezbyt ważne. W hotelu w Paryżu, żeby przeżyć za stypendium mieszka w pokoju bez okna, kupuje z Mrożkiem najtańsze pomarańcze i tym się żywi, cieszy się drobiazgami.
Autorka biografii „Szymborska. Znaki szczególne. Biografia wewnętrzna” Joanna Gromek- Illg z wyczuciem delikatności i dyskrecją szkicuje obraz Noblistki, nie przekracza granicy natrętnej dociekliwości, przez co lektura jest samą przyjemnością.
tekst i foto: Dorota Olearczyk
Tekst powstał dzięki uprzejmości Wydawnictwa Znak.
Publicystyka:
Wisława Szymborska „Wybór poezji” w serii Ossolińskich „BN-ek”
Wisława Szymborska i Kornel Filipowicz „Najlepiej w życiu ma twój kot. Listy”
https://pik.wroclaw.pl/nic-zwyczajnego-o-wislawie-szymborskiej-ksiazka-michala-rusinka/
18 grudnia 2020 odbędzie się kolejna odsłona cyklu „Jazz w Światowidzie”. Wystąpią Dominik Mąkosa Trio feat. Tomasz Wendt. Koncert rozpocznie się o g. 19, transmisja będzie dostępna na FB i YouTube ODT Światowid.
Autorski program tria młodego wrocławskiego wirtuoza fortepianu – Dominika Mąkosy wpisuje się w nurt nowoczesnego jazzu, ale z wyraźnym ukłonem ku jazzowej tradycji. Gościnnie zagra z nim Tomasz Wendt – saksofonista tenorowy, sopranowy, kompozytor, który jest również multilaureatem prestiżowych konkursów muzycznych w Polsce i Europie. Kompozycje Wendta to kwintesencja fascynacji rytmem i melodią oraz otwartości na współczesne wpływy i poszukiwanie nowych muzycznych ścieżek.
Zagrają:
Tomasz Wendt (saksofony), Dominik Mąkosa (fortepian), Bartłomiej Chojnacki (kontrabas), Mateusz Maniak (perkusja).
„Dokładamy wszelkich starań, by muzyka wykonywana na żywo, umożliwiająca kontakt z artystami, wciąż była dostępna dla naszych Melomanów. Dlatego zapraszamy na dwa koncerty w formie transmisji online” – czytamy w komunikacie prasowym z Narodowego Forum Muzyki. Za organizatorami, polecamy, dwa spotkania muzyczne.
4.12.2020, 19.00 „Wariacje rokoko”
Giancarlo Guerrero – dyrygent
Tomasz Daroch – wiolonczela
Radosław Pujanek – skrzypce
NFM Filharmonia Wrocławska
Piotr Czajkowski Wariacje na temat rokoko A-dur op. 33
Krzesimir Dębski Dos lid far a jidisze fidl na skrzypce i orkiestrę smyczkową
Mieczysław Wajnberg Rapsodia na tematy mołdawskie na skrzypce i orkiestrę smyczkową op. 47 nr 3
Maurice Ravel Le tombeau de Couperin
6.12.2020, 18.00 „Dixit Dominus. Jubileusz Andrzeja Kosendiaka”
Andrzej Kosendiak – dyrygent
Aleksandra Turalska – sopran
Małgorzata Ciężka-Kątnik – sopran II
Piotr Olech – alt
Maciej Gocman – tenor
Jaromír Nosek – bas
Chór NFM
Agnieszka Franków-Żelazny – kierownictwo artystyczne Chóru NFM
Wrocławska Orkiestra Barokowa
Jarosław Thiel – kierownictwo artystyczne Wrocławskiej Orkiestry Barokowej
Georg Friedrich Händel Dixit Dominus HWV 232
Zachęcamy także do wsparcia NFM poprzez wpłacanie dobrowolnej kwoty za oglądanie transmisji. „Wierzymy, że w tych trudnych czasach wspólnymi siłami będziemy dalej budować kulturę” – piszą organizatorzy.
Serdecznie zapraszamy na koncerty online, które będą dostępne na fanpage’u NFM na Facebooku, na stronie www.nfm.wroclaw.pl, na kanale YouTube NFM.
W związku z sytuacją epidemiczną obecnie teatr nie działa. Nie wystawia przedstawień dla zgromadzonej w budynku teatru publiczności. Widzowie-obywatele mogą gromadzić się w galeriach handlowych, kościołach, środkach komunikacji, nie w teatrze.
Od 1 do 23 grudnia, codziennie od 19 do 20.30 – w zwyczajowych godzinach wieczornego spektaklu – w witrynie teatru od strony ulicy Świdnickiej siądzie artystka lub artysta Capitolu.
Konrad Imiela, dyrektor teatru i autor happeningu, mówi: – Dziś galerie handlowe wypełnione są klientami, w wielkich przeszklonych witrynach możemy zobaczyć, co mają nam do zaoferowania.
Kościoły gromadzą wiernych, przeżywających Adwent – czas Oczekiwania.
W wielkim, przeszklonym oknie teatru bezczynny artysta również oczekuje, ponieważ TEATR NIE DZIAŁA.
W oknie teatru siądą:
1 grudnia – Cezi Studniak
2 grudnia – Łukasz Wójcik
3 grudnia – Helena Sujecka
4 grudnia – Agnieszka Oryńska-Lesicka
5 grudnia – Justyna Woźniak
6 grudnia – Adrian Kąca
7 grudnia – Mikołaj Woubishet
8 grudnia – Klaudia Waszak
9 grudnia – Justyna Antoniak
10 grudnia – Michał Zborowski
11 grudnia – Albert Pyśk
12 grudnia – Krzysztof Suszek
13 grudnia – Bartosz Picher
14 grudnia – Artur Caturian
15 grudnia – Elżbieta Kłosińska
16 grudnia – Cezi Studniak
17 grudnia – Agata Kucińska
18 grudnia – Paulina Jeżewska
19 grudnia – Tomasz Leszczyński
20 grudnia – Magdalena Szczerbowska
21 grudnia – Rafał Derkacz
22 grudnia – Błażej Wójcik
23 grudnia – Konrad Imiela
Czarodziejski flet we Wrocławskim Teatrze Lalek nie jest operą – to muzyczny spektakl przeznaczony dla dzieci: lekki i zabawny, z szybkim tempem i wieloma odniesieniami do współczesności. Twórcy przedstawienia bawią się zarówno muzyką genialnego kompozytora, jak i operową konwencją. Mozart Marka Zákostelecký’ego nosi conversy i gra na doskonale znanych dzieciom instrumentach: dzwonkach, kontrabasie, perkusji, a nawet butelkach z wodą.
Spektakl jest dla młodego widza doskonałym początkiem przygody z muzyką klasyczną.
Czarodziejski flet – przedstawienie, które bawi i wzrusza wszystkich, niezależnie od wieku.
Nie chcemy jednak zostawiać Was samych, dlatego specjalnie na ten magiczny czas przygotowaliśmy MIKOŁAJKOWY SPEKTAKL ONLINE
– mówią organizatorzy pokazu.
To nie koniec mikołajkowych niespodzianek. Po spektaklu, ok. godz. 16:00, będzie można spotkać się z aktorami. Rozmowa z obsadą przedstawienia będzie transmitowana na żywo na fanpage’u na Facebooku Wrocławskiego Teatru Lalek. W komentarzach pod postem z transmisją będzie można zadawać pytania.
Publicystyka:
https://pik.wroclaw.pl/klasyk-w-trampkach-n4552-html/
10 grudnia świętować będziemy rocznicę wręczenia Nagrody Nobla Oldze Tokarczuk. Z tej okazji Fundacja Olgi Tokarczuk, Wrocławski Dom Literatury i Wydawnictwo Literackie wspólnie zorganizowały obchody „czułej rocznicy”, w ramach której zapraszają na jedyne w tym roku spotkanie z Noblistką promujące jej najnowszą książkę pt. „Czuły narrator”. Rozmowę poprzedzi ogłoszenie wyników konkursów literackich w ramach programu edukacyjnego „Jak zdobyć Nagrodę Nobla?”. Tego samego dnia odbędzie się premiera fragmentu wrocławskiego koncertu Marii Peszek. Wszystkie wydarzenia będą transmitowane na Facebooku i YouTube.
Spotkanie z Olgą Tokarczuk. Premiera książki „Czuły narrator”
10 grudnia 2019 roku Olga Tokarczuk odebrała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Kilka dni wcześniej, w Sali Giełdy Akademii Szwedzkiej w Sztokholmie, świat poznał „Czułego narratora” – tak zatytułowana była mowa noblowska pisarki. Jej tekst przedrukowany został w mediach na całym świecie, przełożono ją na kilkadziesiąt języków. Rok później ukazała się książka pt. „Czuły narrator” (Wydawnictwo Literackie). Poza głośną mową noblowską na publikację składa się także 11 innych starannie wyselekcjonowanych esejów i wykładów Tokarczuk, dzięki którym możemy zajrzeć za kulisy jej twórczości. 10 grudnia o godz. 19:00 odbędzie się jedyne w tym roku spotkanie z Noblistką wokół nowej książki, które poprowadzi prof. Ryszard Koziołek.
„Jak zdobyć Nagrodę Nobla?”. Ogłoszenie wyników konkursów literackich
Grudzień 2020 to także inna rocznica. Rok temu, przy wsparciu Miasta Wrocławia i Wrocławskiego Domu Literatury, powołana do życia została Fundacja Olgi Tokarczuk. Teraz nadchodzi czas na prezentację owoców kilkumiesięcznych prac w ramach wspólnego programu edukacyjnego Fundacji, Wrocławskiego Domu Literatury i Wrocławia Miasta Literatury UNESCO. Pod hasłem „Jak zdobyć Nagrodę Nobla?” zrealizowane zostały pierwsze konkursy literackie mające na celu promocję czytelnictwa, ale przede wszystkim zachęcanie młodych ludzi do podejmowania prób literackich. Zadaniem uczniów było stworzenie krótkiej bajki lub opowiadania inspirowanych tematem powieści, którą Olga Tokarczuk zaczęła pisać w wieku 12 lat. Równolegle odbywał się konkurs organizowany z Wydawnictwem Muchomor na rozdział o Oldze Tokarczuk do nowego wydania książki Katarzyny Radziwiłł „Jak zdobyć Nagrodę Nobla?“. Ogłoszenie wyników konkursów odbędzie się o godz. 18:00 i poprzedzi rozmowę z Noblistką. Podczas transmisji dowiemy się także o kolejnych zaplanowanych działaniach edukacyjnych Fundacji.
Koncert Marii Peszek. Kobiecy sojusz przeciwko ciemności
10 października br., w ramach obchodów Jesieni we Wrocławiu Mieście Literatury, w stolicy Dolnego Śląska wystąpiła Maria Peszek, artystka niezwykle bliska Noblistce. Na skutek pandemii koncert w Arsenale Miejskim odbył się bez udziału publiczności. 10 grudnia o godz. 21:00 – w rocznicę wręczenia Nobla Oldze Tokarczuk – odbędzie się premiera fragmentu zarejestrowanego występu Marii Peszek, który sama artystka określiła jako „kobiecy sojusz przeciwko ciemności”.
Wszystkie wydarzenia będą transmitowane przez platformę Facebook: na fanpage’ach Fundacji Olgi Tokarczuk, Wrocławskiego Domu Literatury oraz Wydawnictwa Literackiego (w przypadku spotkania z Olgą Tokarczuk) i Wrocławia Miasta Literatury (w przypadku koncertu Marii Peszek), a także na YouTube.
Harmonogram 10.12.2020 r.:
18.00 Oficjalne ogłoszenie wyników konkursów literackich w ramach programu edukacyjnego „Jak zdobyć Nagrodę Nobla”?
19.00 Premiera najnowszej książki Olgi Tokarczuk pt. „Czuły narrator” (Wydawnictwo Literackie) – jedyne w tym roku spotkanie z Noblistką wokół nowej książki poprowadzi prof. Ryszard Koziołek
21.00 Premiera fragmentu koncertu Marii Peszek zarejestrowanego z okazji obchodów rocznicy przyznania Oldze Tokarczuk Nagrody Nobla
Więcej informacji: www.literatura.wroclaw.pl , www.facebook.com/FundacjaOlgiTokarczuk
tekst: mat. org.
fot. Julian Olearczyk
Publicystyka:
Fundacja Olgi Tokarczuk, nowa książka i „Jesień we Wrocławiu Mieście Literatury”
Jazz, miłość i wędrówki po meandrach pamięci. Japoński współczesny pisarz, eseista Haruki Murakami dowodzi swojego talentu najnowszym zbiorem opowiadań „Pierwsza osoba liczby pojedynczej”. Jak zawsze u Murakamiego humor miesza się ze smutkiem, realność z nierealnością, a życie zaskakuje narratora nowymi zagadkami.
„Pierwsza osoba liczby pojedynczej” Haruki Murakami, Wydawnictwo Muza
Tajemnicza płyta Charliego Parkera, małpa mówiąca ludzkim głosem i liczne wspomnienia dawnych kochanek… W nowym zbiorze opowiadań Harukiego Murakamiego czytelnicy znajdą znane i lubiane motywy jego twórczości: tęsknotę za tym, co minęło, rozważania o muzyce, miłości oraz sensie życia. Autor wspomina lata studenckie, dawne dziewczyny, fascynacje i niezwykłe przeżycia, do których ciągle powraca myślami. Narracja ośmiu opowiadań prowadzona jest zaś w pierwszej osobie. Muzyka często staje się główną bohaterką opowieści.
W jednej z nich narrator rozważa, co by było, gdyby saksofonista Charlie Parker dożył czasów bossa novy i nagrał płytę w tym stylu. W innej jest mowa o „Karnawale” Schumanna, który był ulubionym utworem narratora i pewnej tajemniczej kobiety. Muzyka ta staje się punktem wyjścia do rozważań na temat masek, które nosimy, i naszych prawdziwych twarzy, kryjących się pod nimi.
„Pierwsza osoba liczby pojedynczej” Haruki Murakami, Wydawnictwo Muza
Nowym elementem w twórczości pisarza jest zaś poezja, którą znajdujemy w dwóch z ośmiu opowiadań. Jedno jest historią spotkania z kobietą piszącą wiersze o miłości w stylu klasycznej poezji japońskiej. W innym Murakami umieścił swoje żartobliwe białe wiersze na temat meczów baseballowych, opiewające między innymi piękno umięśnionych pośladków jednego z graczy.
„Pierwsza osoba liczby pojedynczej” to nie tylko książka wymarzona dla wiernych fanów Murakamiego, ale także odpowiednia dla osób, które dopiero zaczynają przygodę z jego twórczością. Wysmakowane poczucie humoru, które subtelnie miesza się ze smutkiem, świat dotykający granic realności, oraz życie, które każdego dnia zaskakuje narratora nowymi zagadkami – to wszystko oznacza, że mistrz powrócił do czytelników w najwyższym stylu.
Haruki Murakami – urodzony w Kioto w 1949 roku. Najwybitniejszy i najbardziej znany na świecie współczesny pisarz japoński. W wydawnictwie MUZA SA ukazały się dotychczas następujące jego książki: „Przygoda z owcą”, „Koniec świata” i „Hard-boiled Wonderland”, „Norwegian Wood”, „Tańcz, tańcz, tańcz”, „Na południe od granicy, na zachód od słońca”, „Sputnik Sweetheart”, „Kronika ptaka nakręcacza”, „Kafka nad morzem”, „Po zmierzchu”, „O czym mówię, kiedy mówię o bieganiu”, „1Q84”, „Bezbarwny Tsukuru Tazaki i lata jego pielgrzymstwa”, „Słuchaj pieśni wiatru/Flipper roku 1973”, „Śmierć komandora”, cztery zbiory opowiadań: „Wszystkie boże dzieci tańczą”, „Ślepa wierzba i śpiąca kobieta”, „Zniknięcie słonia”, „Mężczyźni bez kobiet” oraz zbiór esejów: „Zawód: powieściopisarz”.
Autor: Haruki Murakami
Tytuł: „Pierwsza osoba liczby pojedynczej”
Tłumacz: Anna Zielińska-Elliott
Premiera: 12 listopada 2020
Cena: 44,90 zł
Wydawnictwo: MUZA
oprac. d.o.
Spektakl dla dzieci wraz z rodzicami. Jest kolorowy i rozśpiewany, każdy z bohaterów prezentuje swój song, a pieśń Błękitnego Psa o wierze, miłości i akceptacji samego siebie jest mottem przewodnim dla wszystkich bohaterów.
Chcemy Wam podarować to przedstawienie na „Mikołaja” w wersji online i zaprosić do spędzenia wieczoru z naszym teatrem.
zapowiadają twórcy
Spektakl rekomendowany dla dzieci 4+.
